بیماری مگس پران (floater)

مگس‌پران یا لکه‌های شناور چشم، نقاطی هستند که در میدان دید فرد مشاهده می‌شوند. این لکه‌های شناور، ممکن است به صورت نقاطی به رنگ تیره یا خاکستری، به صورت رشته‌ای یا تار عنکبوتی شناور باشند. مگس پران در حقیقت سایه کدورت‌های موجود در مایع زجاجیه است که روی شبکیه ایجاد می‌شوند و به صورت یک سایه تیره دیده می‌شود. چسبندگی و ضخیم شدن رشته‌های زجاجیه، جمع شدن سلول‌های التهابی در زجاجیه یا خونریزی در درون چشم می‌تواند از عوامل ایجاد مگس پران باشد.

آن‌ها به شکل‌های متفاوتی در دید شخص ظاهر می‌شوند که تعدادی از آن‌ها عبارتند از:

• نقاط سیاه یا قهوه‌ای رنگ
• خطوط جادویی (پر پیچ و تاب)
• رشته‌های نازک
• شکل‌های حلقه‌ای
• تار‌های عنکبوتی

علت ایجاد بیماری مگس پران چشم

بیماری‌های چشمی مربوط به افزایش سن

با بالا رفتن سن، زجاجیه، مایع شفاف و ژله‌مانندی که کره چشم را پر کرده و به حفظ شکل کروی آن کمک می‌کند نیز تغییر پیدا می‌کند. با گذشت زمان، زجاجیه بیشتر به حالت مایع در می‌آید، این فرایند باعث می‌شود که از پرده شبکیه و اعصاب بینایی جدا شود. با فشرده و منقبض شدن زجاجیه، برخی قسمت‌ها به حالت رشته‌ای در آمده و از ورود برخی نورها به داخل چشم ممانعت کرده و باعث مشاهده سایه‌های کوچک بر روی شبکیه یا همان مگسک‌ها می‌شود.

التهاب بافت میانی چشم

یووئیت خلفی یا التهاب مشیمیه، در لایه‌ی میانی چشم بروز پیدا می‌کند. این بیماری باعث تجمع سلول‌های التهابی در زجاجیه می‌شود که به صورت مگسک‌ها یا لکه‌های شناور در میدان دید مشاهده می‌شوند.

خونریزی داخلی چشم

خونریزی داخل زجاجیه دلایل زیادی از جمله دیابت، فشار خون بالا، انسداد رگ‌های خونی و جراحت و آسیب‌دیدگی دارد. همین سلول‌های خونی نیز به شکل مگسک‌ دیده می‌شوند.

پارگی شبکیه

زجاجیه که حالت مایع بیشتری پیدا کرده، از شبکیه جدا شده و موجب کشیدگی بخشی از آن می‌شود که در نهایت به پارگی یا سوراخ شدن بخشی از شبکیه منتهی می‌شود. در صورتی که پارگی شبکیه درمان نشود، می‌تواند باعث تجمع مایعات پشت شبکیه شده و در نهایت موجب از دست رفتن بینایی بیمار شود.

عمل جراحی چشم و داروها

تزریق برخی داروها درون زجاجیه موجب ایجاد حباب هوا در آن می‌شود. این حباب‌های هوا پیش از اینکه جذب چشم شوند، به صورت سایه دیده می‌شوند. در برخی عمل‌های جراحی چشم حباب گاز یا روغن سیلیکون تزریق می‌شود که ممکن است به صورت مگسک دیده شود.

تشخیص بیماری مگس پران چشم

پزشک چشم بیمار را به صورت کامل معاینه می‌کند، از جمله ممکن است برای مشاهده بهتر تهِ چشم و زجاجیه از قطره‌های گشادکننده مردمک استفاده کند تا علت مگسک‌های چشم را تشخیص دهد.

درمان مگس پران چشم

مشکل مگس پران چشم عموما علت خطرناکی ندارد و نیازی به درمان نیست. در اکثر موارد پس از چند هفته تا چند ماه، مگس پران به تدریج کوچک می‌شود و شخص نیز به آن عادت می‌کند که باید آن را نادیده بگیرد. اما در مواردی که مگس پران با سوراخ یا پارگی پرده شبکیه همراه باشد، ممکن است نیاز به اقدامات درمانی مثل لیزر یا عمل جراحی به منظور پیشگیری از پارگی پرده شبکیه وجود داشته باشد.

مگس پران قدیمی که برای سال‌ها وجود داشته و تغییر خاصی پیدا نکرده است، معمولاً خطری ندارد، اما در موارد نام برده شده نیاز است که فرد فورا به چشم پزشک مراجعه نماید:

مگس ‌پرانی که اخیرا ایجاد شده است (حتی اگر پس از چند هفته خود به خود بر طرف شده باشد)

مگس پران قدیمی که اخیرا بزرگ‌تر شده، یا تغییراتی در آن ایجاد شده است.

مگس پران همراه با جرقه (حتی در صورتی که پس از چند روز جرقه خود به خود بر طرف شده باشد)

مگس پران همراه با کاهش یا تاری دید یا احساس وجود پرده در جلوی چشم (این علامت، بسیار مهم است و ممکن است ناشی از کنده شدن بخشی از شبکیه باشد که به درمان فوری نیاز دارد).