لوچی چشم (استرابیسم) در کودکان

انحراف چشم در کودک

انحراف چشم ناشی از مشکلی در نحوهٔ کنترل چشم‌ها توسط مغز است، نه مشکل در عضلات چشم. به همین دلیل، کارشناسان معمولاً تمرینات چشم را برای انحراف چشم توصیه نمی‌کنند. اگر چشم کودکتان انحراف داشته باشد یا ناهم‌راستا به نظر برسد، ممکن است استرابیسم که همان انحراف چشم است یا آمبلوپی که همان تنبلی چشم است داشته باشد که این عارضه‌ها اگر زود تشخیص داده شوند، می‌توانند با موفقیت درمان شوند.

اگر فرزندتان انحراف چشم داشته باشد و درمان نشود، مغز او می‌تواند داده‌های ارسالی از یکی از چشم‌هایش را نادیده بگیرد و در نهایت باعث تخریب قدرت دید آن چشمِ نادیده‌گرفته‌‌شده شود که این عارضه به عنوان آمبلوپی یا تنبلی چشم شناخته می‌شود. درک عمق چشم نیز می‌تواند با این عارضه آسیب ببیند.

زمانی که کودک ۴ تا ۶ ماهه شد، چشم‌ها معمولاً صاف می‌شوند. در صورتی که یک یا دو چشم همچنان به سمتِ داخل، بیرون، بالا و یا پایین بروند، حتی اگر این حالت چشم‌ها گهگاه اتفاق بیافتد، به احتمال زیاد کودک دچارِ اختلالی است که «لوچی» یا «استرابیسم» نامیده می‌شود.

دلیل انحراف چشم کودک

گاهی اوقات انحراف چشم در هنگام تولد وجود دارد و می تواند ارثی باشد همچنین می‌تواند بدون هیچ سابقهٔ خانوادگی در کودکان ظاهر شود و در این موارد، گاهی اوقات نشان‌دهندهٔ یک مشکل بینایی جدی‌تر است.

اختلالاتی مانند فلج مغزی و سندرم داون، احتمال ابتلا به انحراف چشم را بیشتر می‌کنند. کودکان زودرس یا کودکانی با وزن کم در هنگام تولد بیشتر در معرض خطر انحراف چشم هستند. به نظر می‌رسد بچه‌هایی که دوربینی دارند نیز در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آن هستند.

تشخیص انحراف چشم

فرزند خود را در دوران شیرخوارگی و پیش از مدرسه نزد متخصص چشم برده و اگر در خانواده فردی وجود دارد که دچار بیماری انحراف چشم و یا سابقه ی آمبلیوپی باشد، این معاینات باید در دوره های بیشتر و با دقت بیشتری انجام شود.اگر انحراف چشم زود شناسایی شود با روش های امن و مؤثری قابلِ درمان است. اما در کودکان بسیار مهم است که این درمان هر چه سریع‌تر صورت بگیرد. صبر کردنِ زیاد و یا بررسی بیش از حد و وسواس گونه، موجبِ فوتِ وقت شده و ممکن است باعث شود کودک برایِ همیشه دید و بینایی خود را از دست بدهد. در نوزادان تشخیص به علت داشتن بینی پهن و چین پوستی داخل پلک، کمی دشوار است و بهتر است که توسط متخصص معاینات انجام شود تا استرابیسم واقعی یا کاذب تشخیص داده شود.

درمان انحراف چشم کودک

درمانِ استرابیسم، به علت زمینه‌ای و شدت انحراف چشم بستگی دارد.انحراف چشمی که نتیجهٔ دوربینی است معمولاً می‌تواند با عینک اصلاح شود، به ویژه اگر زود تشخیص داده شود. انحراف چشمی که حتی وقتی کودک عینک می‌زند باقی می‌ماند، ممکن است نیاز به جراحی اصلاحی داشته باشد.در مواردی استفاده از قطره چشم و یا بستنِ یکی از چشم‌ها نیز می‌تواند مفید باشد. به کودکی که تنبلی چشم و لوچی دارد ممکن است توصیه شود که چشمِ سالمِ خود را ببندد. این کار موجب می‌شود که چشمِ لوچ و تنبل، مجبور شود بر اشیا تمرکز کرده و عملِ دیدن را انجام دهد. در طولِ زمان این روشِ درمان می‌تواند موجب شود که چشمِ ضعیف قوی‌تر شود. معمولاً لازم است که کودکان به مدت چند ماه تا چند سال و در هر روز به مدتِ ۲ تا ۳ ساعت در ساعاتِ بیداریِ خود، از این چشم بند استفاده کنند. در مواردِ شدید‌تر شاید لازم باشد که از چشم بند به مدت ۶ ساعت و یا بیشتر در روز استفاده شود.

گاهی اوقات، علیرغمِ تلاشِ بسیارِ والدین، کودک از پوشیدنِ چشم بند خودداری می‌کند. در این موارد، به جایِ چشم بند، قطره آتروپین تجویز می‌شود. درست همانندِ چشم بند، قطره آتروپین در چشمِ سالم و غیر منحرف ریخته شده و دیدِ آن را به طورِ موقت تار و مخدوش می‌کند؛ همین امر موجب می‌شود که کودک مجبور شود از چشمِ ضعیف و تنبل و یا منحرف کار بکشد و آن را تقویت کند.اگر عینک، قطره آتروپین یا چشم بند مؤثر واقع نشدند، ممکن است جراحیِ ماهیچه چشم توصیه شود.

توصیه مهم

هر چقدر این بیماری زود‌تر تشخیص داده شده و درمان شود، کودک شانسِ بیشتری برایِ داشتن چشم‌هایی صاف، بینایی خوب و ادراکِ درست از عمق، خواهد داشت.جنبه اجتماعیِ انحراف چشم یا استرابیسم نیز نباید نادیده انگاشته شود؛ صاف بودنِ چشم‌ها در سلامتِ تصویرِ ذهنی فرد از خودش، و داشتنِ روابطِ بین فردی خوب، بسیار مؤثر است.